Gỗ Sến: đặc điểm, phân bố và ứng dụng trong cuộc sống

Trong tất cả các loại gỗ dùng chế tác đồ nội thất, ít ai để ý đến gỗ sến – loại gỗ bền chắc, vân gỗ đẹp làm cho đồ vật làm từ nó trở nên sang trọng hơn. Vậy loại gỗ này có đặc điểm, phân bố ở đâu, thuộc nhóm mấy….thì chắc hẳn ít người biết hay quan tâm. Vậy chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Thông tin cơ bản

Các thông tin cơ bản người dùng cần phải biết khi có nhu cầu về loại gỗ này:

• Gỗ sến còn có tên gọi khác là mật, sến dưa, sến giũa, sến ngũ điểm, chên, sến năm ngón.
• Danh pháp khoa học là Madhuca Pasquieri, thuộc họ Hồng Xiêm.
• Gỗ sến có chất liệu gỗ tốt, chiều cao trung bình đạt 30m đến 35m.
• Phiến là hình bầu dục, hình trứng ngược dài 6 – 16cm, rộng từ 2 – 6cm, chóp đầu của lá nhọn và rộng.

  

Đặc điểm

Sau khi đã tìm hiểu gỗ sến là gì, chúng ta cũng cần biết được đặc điểm của loại gỗ này như thế nào? Và cụ thể như sau:

• Cây sến cũng thuộc cây có hoa, hoa màu càng trông khá bắt mắt. Hoa thường mọc thành cụm ở nách lá phía trên, mỗi cụm nách từ hai đến ba hoa.
• Những tràng hoa vàng thường trộ từ tháng 1 đến tháng 3 và khi tàn sẽ cho quả.
• Quả chín và cho hạt từ tháng 11 đến 12. Và quả hình cầu dài hay bầu dục kích thước từ 2.5cm – 3cm, hình trứng dùng để sản sinh ra cây sến con.

Nơi phân bố tại Việt Nam

Cây gỗ sến là loài cây tăng trưởng chậm, thích nghi với đất ẩm và tơi xốp. Cây cho hoa vào khoảng từ tháng 1 – 3, quả chính và cho hạt từ tháng 11 – 12. Các cây con tiếp tục sinh trưởng từ hạt và chồi.

Chính vì những đặc điểm sống, sinh trưởng và phát triển nên cây sến ở Việt Nam phân bố nhiều ở rừng rậm nhiệt đới. Cụ thể, cây sến có nhiều ở Lạng Sơn, Lào Cai xuyên suốt tới Quảng Bình. Đặc biệt, loại cây này mọc hỗn giao với cây lim tại Tam Quy (Hà Trung, Thanh Hóa). Nhưng sự cạnh tranh giữa lim và sến không thích hợp cho gỗ sến phát triển.

Các loại gỗ sến

Nói về gỗ sến thì có khá nhiều loại. Trong đó, chúng ta sẽ điểm qua vài loại được ứng dụng nhiều trong cuộc sống:

• Gỗ sến mật
• Gỗ sến trắng
• Gỗ sến mủ
• Gỗ sến Nam Phi
• …

Mỗi loại sẽ có những ưu điểm riêng, tùy theo nhu cầu mà người dùng chọn loại gỗ phù hợp với mục đích sử dụng. Trong tất cả các loại, thật thiếu sót nếu không đề cập đến sến mủ, sến mật và sến đỏ. Và cách phân biệt ba loại sến thông dụng này như sau:

• Sến mủ

Là một chi của gỗ sến. Độ quý hiếm và tốt được sánh ngang với đinh hương. Ngoài những đặc trưng của sến thì loại này có vài điểm nổi bật như: dác lõi phân biệt, gỗ có màu vàng nhạt và khi để lâu sẽ chuyển sang đỏ nhạt hay vàng sậm.

Ngoài ra, loại gỗ này cũng khá cứng, trên bề mặt có những sợi màu sẫm. Có thể nói, sến mủ là loại cây quý hiếm cần được bảo tồn. Tại Việt Nam, sến mủ thường mọc nhiều ở các tỉnh Gia Lai, Tây Ninh, Khánh Hòa, Kiên Giang,… Ngoài ra, cây còn mọc nhiều ở Thái Lan, Campuchia.

• Sến đỏ

Sến đỏ có độ cao đến 30m, hoa trổ nhiều từ tháng 1 – 2 và cho quả từ tháng 3 – 5. Tại Việt Nam, cây mọc thành rừng kín trong những rừng mưa nhiệt đới ẩm. Cây sến này được biết đến là loại cho gỗ có vân đẹp, màu nâu đỏ, cứng nên rất khó gia công.

Tuy nhiên, gỗ cứng chắc như thế này nên rất dễ chế biến thành những đồ vật chịu được cường độ lớn. Nhiều sản phẩm sang trọng, giá trị kinh tế cao đã được chế tác từ loại gỗ quý này. Vì vậy, cây sến này cần được bảo tồn để ngày càng tăng trưởng tốt hơn.

• Sến mật

Trong tất cả các loại sến, sến mật có nhiều ứng dụng nhất. Cây đạt đến độ cao từ 30m đến 35m và có phiến lá rộng, gỗ màu đỏ nâu, cứng nên cũng rất khó gia công. Tuy nhiên, cũng như các loại gỗ sến khác được dùng để chế tác vật dụng cao cấp.

Mặc khác, loại gỗ này quý hiếm đến nỗi được xếp vào tứ thiết cùng với đinh, lim, táu. Hạt có thể dùng để ăn hay nguyên liệu công nghiệp vì chứa đến 30% – 35% dầu béo. Lá cây sến này cũng được tận dụng nấu thành cao để trị bỏng.

Gỗ sến mật là loại hảo hạng, quý hiếm và khá đắt trên thị trường. Các đồ nội thất làm từ loại gỗ này sẽ làm cho không gian nhà bạn thêm lịch sự, sang trọng. Vì vậy, những gia đình khá giả hay chọn loại gỗ này làm những tấm phản, cột nhà, sập.…

Gỗ sến đa phần có màu đỏ nâu, khó gia công do loại gỗ này rất cứng. Vì vậy, người thợ mộc cần phải rất chắc tay mới không bị nứt nẻ khi chế tác được đồ vật. Loại gỗ này quý hiếm đến nỗi được xếp vào hàng tứ thiết cùng đinh, táu, lim.

Đặc biệt, bạn cũng có thể phân biệt loại gỗ này nhờ tính đa năng của cây sến. Cụ thể, hạt có thể dùng làm thực phẩm và lá tận dụng nấu cao. Quá nhiều các ứng dụng, bạn dễ dàng dựa vào đó để biết đâu là gỗ sến thật sự.

Phân loại nhóm

Trong bảng phân nhóm gỗ ở Việt Nam, gỗ sến thuộc phân nhóm II và có rất nhiều loại. Cây sến là một loại thực vật thuộc họ Hồng Xiêm. Cây tăng trưởng rất chậm, điều kiện sống khắt khe để cho chất liệu gỗ bền chắc. Vậy là mọi người đã nắm được gỗ sến nhóm mấy rồi đấy.

Chất lượng gỗ

Tương tự các vật dụng được thiết kế từ các loại gỗ khác, gỗ sến chắc chắn nên sẽ không làm biến dạng khi gặp tác động. Nhờ tính cứng của loại gỗ này, các đồ vật cũng không bị mối mọt xâm hại. Vì vậy, bạn có thể an tâm hơn khi lựa chọn đồ vật gỗ sến.

Ngoài ra, khi bị tác động của độ ẩm, thời tiết thì vật dụng bằng loại gỗ này cũng không bị cong vênh hay hư hỏng. Tuy lựa chọn loại gỗ này, mức giá bạn phải trả có hơi đắt nhưng sử dụng bền đẹp theo thời gian là điều ai cũng muốn.

Giá bán

Giá bán của gỗ sến hay những đồ vật chế tác từ loại gỗ này sẽ khác nhau, tùy theo đơn vị cung cấp.

Ứng dụng

Theo các thông tin về gỗ sến được cung cấp trên bài, mọi người đã biết được loại gỗ này tốt như thế nào rồi. Tùy từng loại sến mà có những ứng dụng khác nhau chẳng hạn sến mật để làm đồ nội thất:

• Giường ngủ theo phong cách cổ điển
• Tủ, bàn, ghế
• Sập ngựa
• …

Sử dụng các đồ vật từ loại gỗ này sẽ làm cho không gian ngôi nhà thêm lịch sự, cổ điển và sang trọng. Khi nhìn vào, mọi người sẽ phần nào thấy được gia thế của chủ nhân.

Mặc khác, gỗ có đặc tính cứng, màu đỏ nâu có thể chịu được cường độ lớn nên cũng được dùng:

• Làm những tấm phản
• Cửa gỗ cho ngôi nhà
• Sập gỗ
• Cột nhà
• …

Các vật dụng từ gỗ sến, tuy hơi đắt đỏ nhưng giá trị mang lại cho chủ nhân là rất lớn. Vì vậy, nếu ngôi nhà của bạn theo phong cách cổ điển thì đừng tiếc khi tô vẽ thêm nội thất bằng loại gỗ này nhé! Khi đó, không gian của bạn càng thêm cổ kính như mong muốn của gia chủ.